“ការចាកឆ្ងាយរបស់ស្លឹកឈើគឺព្រោះតែការបក់យករបស់ខ្យល់ ឬ ក៏ព្រោះដើមឈើមិនប្រណី?”។ នេះគឺជារឿងនិទានមួយដែលនិយាយពីដើមឈើ ស្លឹកឈើ និង ខ្យល់។ តើមិត្តអ្នកអានទាំងអស់គ្នាជ្រាបទេថា មូលហេតុពិតប្រាកដគឺព្រោះតែអ្វី? រឿងនេះគឺ …………………
ដើមឡើយដើមឈើគឺមិនមានស្លឹកទេ គឺមានតែដើមប៉ុណ្ណោះ។ ក្រោយមកមានថ្ងៃមួយ……
ដើមឈើនិយាយតែម្នាក់ឯងថា:“ឱ… ព្រះពុទ្ឋ ព្រះធម៌ ព្រះសង្ឃអើយ! ខ្ញុំអប្សុកណាស់! ”
ព្រះក៏មានព្រះបន្ទូលថា: “អញ្ចឹងយើងយើងនឹងប្រទានមិត្តម្នាក់ឲ្យទៅឯង ហើយសង្ឃឹមថា នាងនឹងអាចជួយឯងបានច្រើន”។
ដើមឈើឆ្ងល់យ៉ាងខ្លាំងថាមិនដឹងជាអ្នកណានិយាយជាមួយខ្លួន ព្រោះនៅមាត់បឹងមួយនេះគឺមានតែដើមឈើមួយទេ ដែលមើលទៅគឺពិតជាគួរឲ្យកណ្តោចកណ្តែងខ្លាំងណាស់។
មកដល់ថ្ងៃទី២ ពន្លឺព្រះសូរិយាបានចាំងគ្របដណ្តប់មកលើរាងកាយរបស់ដើមឈើ ស្រាប់តែដើមឈើដ៏ត្រងោលដែលមានតែដើមនោះបានលេចចេញនូវស្រមោលមួយព្រាលៗ។ នាងសម្លឹងទៅដើមឈើដោយមិនពព្រិចភ្នែកសោះ, នោះហើយគឺជាស្លឹកឈើ។
“ឯងជានរណា?”ដើមឈើសួរ។
“ខ្ញុំគឺជាស្លឹករបស់ដើមឈើឯងនឹងហើយ មាននរណាទៀត” ស្លឹកឈើតប។
ស្នាមញញឹមដ៏ស្រផ្អែមល្ហែមរបស់ស្លឹកឈើ ធ្វើឲ្យក្នុងចិត្តដើមឈើមានអារម្មណ៍រំភើបមួយកើតឡើងយ៉ាងចំលែក និងមាការផ្ញាក់ផ្អើលចំពោះការកើតឡើងរបស់ស្លឹកឈើ។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមកដើមឈើ និង ស្លឹកឈើគឺរស់នៅនឹងរួមសុខទុក្ខជាមួយគ្នារហូតមក។ ជីវិតរបស់ពួកគេគឺមានភាពស្ងប់ស្ងាត់បីដូចទឹកបឹងដែលនៅនឹងថ្កល់ពីមុខរបស់ពួកគេអញ្ចឹងដែរ។
ររហូតមកដល់ថ្ងៃមួយ វត្តមានរបស់សត្វចាបក៏មកដល់។ មានចាបមួយបានហើរពីទីឆ្ងាយដោយមានសភាពនឿយហត់ ហើយក៏សុំកន្លែងដើមឈើដើម្បីសំរាក។
“សុំទោសរំខានបន្តិចហើយណា…” ចាបនិយាយ។
“មិនអីទេឯងពិតជាហើរមកពីទីឆ្ងាយហើយទើបបានជាហត់ដូចនេះ”។ ដើមឈើតប។
“បាទ!ពិតមែនហើយបងដើមឈើ” ចាបនិយាយ។
“អើនែ…. បងចាបតើពិភពលោកខាងក្រៅមានរាងយ៉ាងដូចម្តេចដែរ?” ស្លឹកឈើសួរ។
“ស្លឹកឯងមិនដែលចេញទៅក្រៅទេអី?” ចាបសួរ។
“ចាស៎!” ស្លឹកឆ្លើយ។
“បើអញ្ចឹងខ្ញុំប្រាប់ឲ្យស្លឹកឯងបានភ្លឺភ្នែកម្តងចុះ។ នៅទីនោះគឺពោពេញទៅដោយទេសភាពស្អាតៗ ចំរុះទៅដោយផ្កាគ្រប់ប្រភេទ ហើយមនុស្សក៏ស្អាតៗ ព្រមទាំងមានវត្ថុស្អាតៗជាច្រើនទៀតន៎…..។ អញ្ចឹងសម្រាកប៉ុណ្ណឹងបានហើយ ខ្ញុំត្រូវប្រញាប់ធ្វើដំណើរទៅចូលរួមពិធីបង្គលការគេផង។ ខ្ញុំសូមលាសិនហើយអ្នកទាំងអស់គ្នា….”។
“ការចាកឆ្ងាយរបស់ស្លឹកឈើគឺព្រោះតែការបក់យករបស់ខ្យល់ ឬ ក៏ព្រោះដើមឈើមិនប្រណី?”។ នេះគឺជារឿងនិទានមួយដែលនិយាយពីដើមឈើ ស្លឹកឈើ និង ខ្យល់។ តើមិត្តអ្នកអានទាំងអស់គ្នាជ្រាបទេថា មូលហេតុពិតប្រាកដគឺព្រោះតែអ្វី? រឿងនេះគឺ …………………
ដើមឡើយដើមឈើគឺមិនមានស្លឹកទេ គឺមានតែដើមប៉ុណ្ណោះ។ ក្រោយមកមានថ្ងៃមួយ……
ដើមឈើនិយាយតែម្នាក់ឯងថា:“ឱ… ព្រះពុទ្ឋ ព្រះធម៌ ព្រះសង្ឃអើយ! ខ្ញុំអប្សុកណាស់! ”
ព្រះក៏មានព្រះបន្ទូលថា: “អញ្ចឹងយើងយើងនឹងប្រទានមិត្តម្នាក់ឲ្យទៅឯង ហើយសង្ឃឹមថា នាងនឹងអាចជួយឯងបានច្រើន”។
ដើមឈើឆ្ងល់យ៉ាងខ្លាំងថាមិនដឹងជាអ្នកណានិយាយជាមួយខ្លួន ព្រោះនៅមាត់បឹងមួយនេះគឺមានតែដើមឈើមួយទេ ដែលមើលទៅគឺពិតជាគួរឲ្យកណ្តោចកណ្តែងខ្លាំងណាស់។
មកដល់ថ្ងៃទី២ ពន្លឺព្រះសូរិយាបានចាំងគ្របដណ្តប់មកលើរាងកាយរបស់ដើមឈើ ស្រាប់តែដើមឈើដ៏ត្រងោលដែលមានតែដើមនោះបានលេចចេញនូវស្រមោលមួយព្រាលៗ។ នាងសម្លឹងទៅដើមឈើដោយមិនពព្រិចភ្នែកសោះ, នោះហើយគឺជាស្លឹកឈើ។
“ឯងជានរណា?”ដើមឈើសួរ។
“ខ្ញុំគឺជាស្លឹករបស់ដើមឈើឯងនឹងហើយ មាននរណាទៀត” ស្លឹកឈើតប។
ស្នាមញញឹមដ៏ស្រផ្អែមល្ហែមរបស់ស្លឹកឈើ ធ្វើឲ្យក្នុងចិត្តដើមឈើមានអារម្មណ៍រំភើបមួយកើតឡើងយ៉ាងចំលែក និងមាការផ្ញាក់ផ្អើលចំពោះការកើតឡើងរបស់ស្លឹកឈើ។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមកដើមឈើ និង ស្លឹកឈើគឺរស់នៅនឹងរួមសុខទុក្ខជាមួយគ្នារហូតមក។ ជីវិតរបស់ពួកគេគឺមានភាពស្ងប់ស្ងាត់បីដូចទឹកបឹងដែលនៅនឹងថ្កល់ពីមុខរបស់ពួកគេអញ្ចឹងដែរ។
រហូតមកដល់ថ្ងៃមួយ វត្តមានរបស់សត្វចាបក៏មកដល់។ មានចាបមួយបានហើរពីទីឆ្ងាយដោយមានសភាពនឿយហត់ ហើយក៏សុំកន្លែងដើមឈើដើម្បីសំរាក។
“សុំទោសរំខានបន្តិចហើយណា…” ចាបនិយាយ។
“មិនអីទេឯងពិតជាហើរមកពីទីឆ្ងាយហើយទើបបានជាហត់ដូចនេះ”។ ដើមឈើតប។
“បាទ!ពិតមែនហើយបងដើមឈើ” ចាបនិយាយ។
“អើនែ…. បងចាបតើពិភពលោកខាងក្រៅមានរាងយ៉ាងដូចម្តេចដែរ?” ស្លឹកឈើសួរ។
“ស្លឹកឯងមិនដែលចេញទៅក្រៅទេអី?” ចាបសួរ។
“ចាស៎!” ស្លឹកឆ្លើយ។
“បើអញ្ចឹងខ្ញុំប្រាប់ឲ្យស្លឹកឯងបានភ្លឺភ្នែកម្តងចុះ។ នៅទីនោះគឺពោពេញទៅដោយទេសភាពស្អាតៗ ចំរុះទៅដោយផ្កាគ្រប់ប្រភេទ ហើយមនុស្សក៏ស្អាតៗ ព្រមទាំងមានវត្ថុស្អាតៗជាច្រើនទៀតន៎…..។ អញ្ចឹងសម្រាកប៉ុណ្ណឹងបានហើយ ខ្ញុំត្រូវប្រញាប់ធ្វើដំណើរទៅចូលរួមពិធីបង្គលការគេផង។ ខ្ញុំសូមលាសិនហើយអ្នកទាំងអស់គ្នា….”។
ក្រោយពីចាបនោះហើរទៅបាត់ ស្លឹឈើគឺតែងតែមានអារម្មណ៍មិនល្អ និង កាន់តែពិបាកចិត្តទៅៗ។
“អេ៎ស្លឹកយ៉ាងម៉េចហើយ?” ដើមសួរ។
“មិនអីទេ! គ្រាន់តែខ្ញុំសរសើរចាបនោះពិតជាមានសំណាងមែនដែលបានឃើញពិភពលោកដ៏ស្រស់ស្អាតប៉ុណ្ណោះ” ស្លឹកនិយាយដោយសភាពស្រងូតស្រងាត់។
“សុំទោស” ដើមឈើនិយាយដោយលួងលោម។
“ប៉ុន្តែបានរស់នៅជាមួយដើមឈើ គឺជាសុភមង្គលដ៏ធំរបស់ស្លឹកឈើហើយមិនអីទេ”។ ស្លឹកនិយាយដោយញញឹម។
ក៏ព្រោះតែស្លឹកឈើស្រលាញ់ដើមឈើយ៉ាងខ្លាំង ជាហេតុធ្វើឲ្យដើមឈើក៏រឹតតែស្រលាញ់ស្លឹកឈើដូចគ្នា។ គេស្រលាញ់នូវស្នាមញញឹមដ៏ស្រស់ស្អាតរបស់ស្លឹកឈើ រាងដែលនាងគេងលក់ ស្រលាញ់នូវអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងដែលអ្នកទាំងពីរបានសាងរួមគ្នា រួមទាំងវេលាដែលពួកគេនៅជាមួយគ្នាជារៀងរាល់ថ្ងៃ និងស្រលាញ់នូវការចែករំលែកសុភមង្គលឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។ ប៉ុន្តែដើមឈើបែរជាមិនអាចផ្តល់ឲ្យស្លឹកឈើនូវសេរីភាពដែលនាងចង់បាននោះ ហើយបែរជាទុកនាងឲ្យនៅក្បែរខ្លួនដោយមិនឲ្យនាងទៅណាឆ្ងាយពីគេ។ រាល់ពេលដែលស្លឹកឈើគិតដល់ត្រឹមនេះ គេតែងតែមានការឈើចាប់ជានិច្ច។
នៅរាត្រីដ៏សែនស្ងប់ស្ងាត់មួយ នាពេលដែលស្លឹកឈើបានគេងលង់លក់យ៉ាងស្កប់ស្កល់នោះ
“ខ្យល់អើយខ្យល់! សូមអ្នកមេត្តានំានាងទៅជាមួយអ្នកចុះ”។ ដើមឈើនិយាយទាំងអួលដើមក”។ “ពិតមែនឫ?” ខ្យល់ឧទានដោយសភាពត្រេកអរ។
“ពិតមែនហើយ! ឲ្យតែអាចផ្តល់សុភមង្គលឲ្យនាងបាន ខ្ញុំព្រមធ្វើទាំងអស់”។ ដើមឈើនិយាយដោយសំលឹងមើលទៅស្លឹកឈើដែលកំពុងតែលង់លក់នឹងដំនេក។
ដើមឡើយខ្យល់គឺមានចិត្តទៅលើស្លឹកឈើយូរណាស់ហើយដែរ។ មួយរយ:មកនេះ គេតាមជាប់ក្បែរខ្លួនស្លឹកឈើជានិច្ច។ ខ្យល់ចង់បក់យកស្លឹកឈើទៅខ្លាំងណាស់ តែចិត្តរបស់ស្លឹកឈើធ្ងន់ពេក ហើយដោយហេតុថានាងមិនដាច់អាល័យ និង មិនចង់ឃ្លាតឆ្ងាយពីដើមឈើសោះ។ ប៉ុន្តែក្រោយមកស្លឹកឈើនៅតែត្រូចខ្យល់បក់នាំយកទៅបាន។ នៅថ្ងៃដែលនាងចាកចេញនោះ ដើមឈើមិនបានឃាត់នាងសោះឡើយ….
ខ្យល់សួរថាតើស្លឹកឈើស្តាយក្រោយទេ? ស្លឹកឈើនៅស្ងៀម។ ខ្យល់សួរទៅកាន់ដើមឈើវិញថា តើស្តាយក្រោយទេ? ………